به دلیل استفاده روز افزون از گوشی های هوشمند و هم چنین استفاده از اینترنت،احتمال آلوده شدن آنها به انواع ویروس ها و برنامه های مخرب در حال افزایش است. در اینجا نشانه هایی که ممکن است خبر از آلوده شدن گوشی اندرویدی شما بدهد را با هم مرور میکنیم،با ما در این مقاله از پارس ارتباط لوتوس همراه باشید.
ویروس گوشی، از مشکلاتی است که اغلب کاربران تلفن همراه را درگیر میکند. تلفنهای همراه، به یکی از ابزارهای مهم در زندگی افراد تبدیل شدهاند. مردم، بسیاری از کارهای ضروری روزانه خود را با موبایل انجام میدهند و اطلاعات مهمی از قبیل رمزهای عبور و... را در آن ذخیره میکنند. بنابراین، افراد سودجو و کلاهبردار به فکر سوء استفاده از این اطلاعات میافتند. پس باید بیش از پیش، به فکر امنیت موبایل خود باشیم، فرقی نمیکند از کاربران اندروید باشیم یا iOS.
مطالبی که قرار است در این مقاله بخوانید:
برای این که بتوان متوجه وجود ویروس در گوشی مورد نظر شد، باید به سراغ نشانه هایی رفت که به ما می گوید دستگاه درگیر ویروس و بد افزار شده است. برخی از این نشانه ها اختصاصی مربوط به ویروسی شدن گوشی و تبلت اندرویدی است، در حالی که برخی دیگر می تواند به دیگر اختلالات نیز مربوط شود. برخی موارد مانند نمایان شدن تبلیغات ناخواسته در پلتفرم های مختلف یا باز شدن ناگهانی صفحات پاپ آپ می تواند بیش تر ما را از ویروسی شدن این دستگاه ها مطمئن کند.
البته در مواردی نیز ممکن است هر یک از این نشانه ها مربوط به نقص دیگری در دستگاه باشند و برای مثال در خصوص خالی شدن سریع باتری گوشی به تعمیر باتری تبلت نیاز باشد.
زمانی که ویروس وارد گوشی اندرویدی شما میشود، ممکن است اتفاقات زیر رخ دهد:
بدافزارها ساخته شدهاند تا ابزاری برای مجرمان سایبری باشند؛ ابزاری که میتوانند به مجرمان سایبری در دستیابی به اطلاعات حساس کاربر، نظارت و جمعآوری اطلاعات از الگوهای رفتاری کاربران و موارد دیگر کمک کنند.
اصولا بدافزارها میتوانند اهداف مختلفی داشته باشند؛ از نصب برنامههای مخرب گرفته تا نظارت بر الگوهای رفتاری کاربر و فروش این دسته از اطلاعات به شرکتهای تبلیغاتی گرفته تا خالی کردن حساب بانکی کاربر یا استفاده از گوشی هوشمند برای استخراج رمزارز میتواند از مواردی باشد که بدافزارها توسعه یافتهاند.
در کنار آن، امکان دارد مجرمان سایبری از انبوهی از گوشیهای هوشمند برای حملات DDOS استفاده کنند. در اکثر شرایط ممکن است که متوجه نشوید بدافزاری روی گوشی هوشمندتان نصب شده و مجرم سایبری با اهداف خاص خود از دستگاهتان استفاده میکند. به همین منظور ابتدا مواردی را برایتان توضیح خواهیم داد که متوجه شوید آیا گوشی هوشمندتان مورد حملهی سایبری قرار گرفته یا خیر.
آسیبهای وارده به گوشی هوشمند میتوانند به دستهی داخلی یا خارجی تقسیم شوند. آسیبهای خارجی به راحتی با چشم قابل رویت بوده و کاربر میتواند برای مثال جای ضربهای را که به تلفن هوشمند وارده شده، تماشا کند. با این حال، آسیب وارد شده به بخش داخلی دستگاه ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشد.
این نوع بدافزارها برای سرقت اطلاعات از گوشیها طراحی شدهاند. بعد از سرقت، این اطلاعات برای هکرها ارسال میشود. مجرمان اینترنتی نرمافزارهای جاسوسی را به عنوان نرمافزارهای کاربردی معرفی میکنند. از این طریق کاربران را برای دانلود برنامه فریب میدهند. بعد از نصب نرمافزارهای جاسوسی هکرها کلیه سرچها، اپهای فعال گوشی، کلیه پیامها، نام کاربری و پسورد برنامههای مختلف را سرقت میکنند.
نوعی بدافزار که مجرمان با کنترل از راه دور، موبایلتان را قفل و اجازه دسترسی به دادههای آن را نمیدهند. این مجرمان اینترنتی از این طریق قصد اخاذی دارند. برای همین به این بدافزار، باج افزار میگویند. فراموش نکنید هرگز به این مجرمان اینترنتی مبلغی پرداخت نکنید. بلکه سعی کنید با ریست کردن و پاک کردن برنامه مشکل را حل کنید.
بدترین نوع بدافزارها، کرمهای اینترنتی هستند. این نوع بدافزار به سرعت تکثیر میشود و بدون دخالت کاربر روی همهی قسمتهای گوشی تاثیر میگذارند. این کرمها از طریق لینکها و پیامها در شبکههای اجتماعی با فریب کاربر منتقل میشوند.
تروجانها مانند برنامههای قانونی عمل میکنند. سپس به این روش کاربر را فریب میدهند. برخلاف کرمهای اینترنتی، تروجانها برای نصب روی گوشی به کاربر نیاز دارند. پس از فعال شدن، تروجانها میتوانند بدافزار اضافی نصب و سایر برنامهها را غیرفعال کنند. همچنین دادههای شخصی داخل گوشی را ضبط و باعث قفل آن میشوند.
زمانی که دستگاه دچار ویروس و بدافزار های مخرب می شود، با یک سری از مشکلات و اختلالات مواجه شده که آن ها می توانند زنگ هشداری مبنی بر ویروسی شدن گوشی مورد نظر باشند. این نشانه ها شامل موارد زیر می شود:
پاپ آپ ها (Pup-ups) یا همان تبلیغات که به صورت کاملا هجومی و با سرعت زیاد بر روی صفحه نمایش شما ظاهر می شوند . علامت آلوده شدن دستگاه شما به یک نوع ویروس یا بدافزار است . این گونه پاپ آپ ها به صورت ممتد و شاید چندین و چند بار در طول روز بر روی صفحه گوشی شما ظاهر می شوند . دلیل به وجود آمدن آن ها هم می تواند مواردی مانند نصب یک اپلیکیشن آلوده و نامعتبر، ورود به یک لینک آلوده و … باشد . هیچوقت بر روی آگهی هایی که به صورت پاپ آپ ظاهر می شوند کلیک نکنید زیرا همین لینک ها نیز می توانند مرجع و منبع ویروس یا بدافزار دیگری باشند .
برای حل این مشکل نیز کافیست آخرین برنامه های نصب شده را که از منابع نامعتبر نصب کرده اید و یا امکان دارد ویروس از سمت آن ها به دستگاه شما وارد شده باشد، به صورت کامل حذف کنید . پیشنهاد می شود قبل از انتخاب گزینه Uninstall، گزینه های Clear Cache و Clear Data را انتخاب کنید تا پس از حذف برنامه، ردی از آن اپلیکیشن بر روی دستگاه اندرویدی شما باقی نماند .
اکثر بدافزارها و ویروس های سیستم عامل اندروید، برای نمایش تبلیغات و یا ارسال و دریافت اطلاعات خاص از دستگاه شما به منابع دیگر، از حجم اینترنت دیتای شما استفاده کرده و باعث بالا رفتن میزان استفاده دستگاه شما از اینترنت می شوند . در صورتی که با یک اختلاف فاحش در میزان استفاده از اینترنت دیتای خود مواجه شدید، امکان دارد دستگاه شما به یک ویروس آلوده شده باشد .
برنامه های آلوده و ویروسی می توانند به صورت نامحسوس اقدام به برقراری تماس یا ارسال پیامک کنند و این امر باعث بالا رفتن هزینه های قبض شما خواهد شد . در صورتی که بر روی قبض تلفن همراه خود، مخصوصاً در بخش مربوط به پیامک ها، با رقم غیر معقول و بالایی برخورد کردید، به منوی پیام های خود بروید و در صورت پیدا کردن موارد مشکوک، اقدام به حذف برنامه ارسال کننده این پیام ها کنید .
بدافزارها و ویروس ها برای انجام فعالیت های خود، میزان مصرف از منابع گوشی شما را افزایش می دهند و این موضوع باعث کاهش چشمگیر میزان شارژ دهی و طول عمر باتری دیوایس شما می شود.
برخی ویروس ها، به صورت نامحسوس، برای لیست مخاطبین شما لینک و یا پیام های آلوده را ارسال می کنند تا از این طریق، تعداد بیشتری از دستگاه ها را آلوده کرده و پخش شوند. این گونه پیام ها معمولاً شامل یک لینک هستند که در صورت کلیک بر روی آن، دستگاه شما آلوده به ویروس مورد نظر می گردد. در صورتی که دوستانتان یا مخاطبانی که شماره آن ها بر روی تلفن همراه شما ذخیره شده است، پیام های مشکوک و حاوی لینک های آلوده دریافت می کنند، قطعاً گوشی شما به یک ویروس آلوده شده است.
زمانی که گوشی شما به یک ویروس یا بدافزار آلوده شده است، آن ویروس پیوسته از پردازنده و سایر منابع دستگاه شما برای انجام دستورات خود و شیوع بیشتر استفاده می کند. در نتیجه میزان استفاده بالا رفته و امکان داغ شدن گوشی وجود دارد.
در صورتی که دیوایس شما بدون هیچگونه دلیل واضح و موجهی لگ دارد و روان کار نمی کند، یا در زمانی که آن را بدون استفاده جایی قرار داده اید به شدت علت داغ شدن گوشی آن بالا می رود، احتمالاً دستگاه شما به یک ویروس آلوده شده است. برای حل مشکل باید یک آنتی ویروس قابل اطمینان و مناسب مانند موارد ذکر شده بالا نصب کنید.
این مشکل بسیار رایج بوده و کاربران کمتر متوجه وجود آن می شوند. برخی ویروس ها، بوسیله نصب اپلیکیشن های متفرقه، وارد دستگاه شما می شوند و به طور کاملاً نامحسوس شروع به انجام فعالیت کرده و از منابع غیرقابل اطمینان برنامه های اضافی و مخربی را بر روی گوشی شما نصب می کنند. این برنامه ها به لیست اپلیکیشن های شما اضافه می شوند و مشکلات متعددی را برای شما ایجاد می کنند.
توجه کنید که برای نصب اپلیکیشن بر روی دستگاه اندرویدی و باز شدن خودکار برنامه ها در اندروید خود فقط از پلی استور گوگل استفاده کنید و قبل از نصب اپلیکیشن، نظرات و امتیازات آن بر روی پلی استور را بررسی نمایید.
ویروس ها، بدافزارها و برنامه های جاسوسی، برای شیوع و دریافت و انتقال اطلاعات خود نیاز به اتصال اینترنت دارند. به همین دلیل امکان دارد در صورت آلوده بودن دستگاه شما، اینترنت وای فای یا دیتا به صورت خودکار و بدون اجازه شما روشن شود. زیرا یکی از توانایی های اینگونه ویروس ها دست بردن به تنظیمات گوشی و تبلت شما و تغییر تنظیمات آن می باشد.
هر نرم افزار یا گیمی را از هر منبعی و هر سایتی روی گوشی نصب نکنید. برای اطمینان بیشتر در مورد امنیت نرم افزارها سعی کنید از نرم افزار Google Play که رسمی ترین منبع برای دانلود نرم افزار هست استفاده کنید.
میتوانید از نرم افزار های Anti Virus که در گوگل پلی هست استفاده کنید. برای امنیت هر چه بیشتر در مقابل ویروس از آنتی ویروس های اورجینا مانند ESET Mobile نیتوانید استفاده کنید. این آنتی ویروس ها از قابلیت بالایی در تشخیص ویروس و امنیت برخوردار هستند.
سعی کنید روی تبلیغاتی که به هرنحوی برای شما نشان داده میشود کلیک نکنید. از سایت های غیر رسمی دانلود نکنید و در هر سایتی ثبت نام نکنید، زیرا اکثر سایت ها برای ثبت نام از شما آدرس ایمیل میخواهند. برای رفع باگ های مختلف و بالا بردن امنیت گوشی در برابر تهدید های مختلف ویروس، نسخه اندروید گوشی را آپدیت کنید. با هر بار آپدیت کردن نسخه اندروید گوشی قدرت امنیت گوشی بیشتر میشود. اگر نتوانستید از طریق ویروس کشی یا تنظیمات کارخانه ای گوشی، ویروس را از بین ببرید تنها یک راه حل باقی میماند .
روشهای متفاوتی برای حذف ویروسها و بدافزار از گوشی اندرویدی وجود دارد. برخی از این قدامات در موارد زیر آورده شده است:
تنظیمات را باز کرده و به بخش Apps & Notifications بروید. نرمافزار کروم را پیدا کنید و از منوی حافظه و کش (Storage & cache)، گزینههای پاکسازی حافظه و کش را انتخاب نمایید.
در حالت ایمن تنها اپلیکیشنهای مخصوص گوگل نمایش داده میشود و برنامههای مشکوک دیگر غیرفعال میشوند. در این حالت باید از قسمت تنظیمات به بخش Apps & notifications بروید. حال باید اپلیکیشنی که فکر میکنید به دستگاه آسیب زده است را پیدا کنید و آن را حذف نمایید.
گوگل پلی پروتکت، قابلیت شناسایی عملکرد اپلیکیشنها و رفتارهای مشکوک آنها را دارد. در نتیجه خواهید توانست با این گزینه، اپلیکیشنهایی که الگوهای رفتاری مشابه با بدافزارها دارند را مشاهده کنید و آن را حذف نمایید.
این قبیل برنامهها با نام ضد بدافزار یا آنتی ویروس وجود دارند که با نصب این نوع برنامهها برای جلوگیری از ورود ویروس، به خطر افتادن گوشی هوشمندتان و آسیبهای وجود بدافزار آنها را حذف نمایید. بهتر است آنها را از پلی استور نصب نمایید. در این خصوص میتوانید برای انتخاب مناسب، تحقیق کنید.
قبل از اینکه با روش از بین بردن ویروس گوشی آشنا شوید باید بدانید که ویروس نوعی بدافزار است. منظور از ویروسی شدن فلش، سیستمهای کامپیوتری و گوشیها ایجاد اخلال و اثرگذاشتن روی اطلاعات و فایلها است به نحوی که کارایی آنها را دستخوش تغییراتی میکند.
اما ویروسی شدن گوشی با معنای سنتی آن کمی فرق دارد. نرم افزارهای مخرب در اندروید بیشتر از نوع نرم افزارهای جاسوسی هستند که اطلاعات شخصی گوشی شما را برای افراد ثالث که اغلب تبلیغکنندگان هستند جمعآوری میکنند.
در گوشیهای آیفون داستان کمی متفاوت است. از آنجایی که برنامهها و اپلیکیشنهای گوشیهای آیفون را باید تنها از اپل استور دانلود کرد، احتمال ویروسی شدن گوشی شما از طریق برنامههای جعلی از بین میرود. همچنین برنامههای iOS هم از مکانیزم امنیتی Sandbox استفاده میکنند. بدین معنی که اجازه دسترسی به اطلاعات طبقهبندی شده سیستم عامل و شخصی را به برنامه و اپلیکیشنهای ناشناس نمیدهند.
اندروید هم دارای سندباکس است؛ ولی محدودیتهای کمتری برای دسترسی برنامهها و اپلیکیشنها برای فعالیت روی گوشی ایجاد میکند. درواقع برنامهها کنترل بیشتری بر روی گوشیهای اندروید دارند.
سخن آخر
به یاد داشته باشید که آلوده شدن یک گوشی هوشمند به انواع ویروس و بدافزار عوارض متعددی را به دنبال خواهد داشت. از این رو تمام تلاش خود را برای حفظ اطلاعات شخصیتان انجام دهید و تا جای امکان از منابع غیر رسمی استفاده نکنید.
دانلود و نصب برنامه ها و بازی هایی که منبع نامشخصی دارند و از منابعی غیر از گوگل استور یا پلی استور هستند، می تواند دلیل بسیار مهمی برای ویروسی شدن موبایل مورد نظر باشند. باز کردن صفحات تبلیغاتی و پنجره های پاپ آپ، استفاده از درگاه های نا امن، حملات سایبری و هک شدن گوشی و مواردی از این دست می تواند از مهم ترین دلایل ویروسی شدن گوشی مورد نظر باشد.
در زیر چندین برنامه اندروید اشاره شده است که بهتر از فوراً آنها را از روی گوشی خود حذف کنید:
برای درگیر نشدن با ویروس ها و بدافزار های مخرب، بهترین راه حل جلوگیری از ویروسی شدن موبایل است. برای این منظور در اولین اقدام بهتر است از دانلود و نصب برنامه هایی با منبع نامشخص خودداری کنید. خصوصا در مورد گوشی های اندرویدی که کاربران این امکان را دارند تا از منابع مختلفی غیر از گوگل استور، برنامه های خود را دانلود کنند. از طرفی هم باید در خصوص بازدید از وب سایت های نامشخص و باز کردن لینک های نامطمئن هوشیار بود و به هیچ عنوان این سایت ها را باز نکرد.
قبل از نصب هر برنامه ای، دسترسی های مورد نیاز آن را بررسی کرده و از نصب هر برنامه ای خودداری کنید. برای مثال یکی از مهم ترین برنامه ها که باید در خصوص آن احتیاط کرد، نصب برنامه های بانکی است که در صورت دانلود آن ها از منابع نامطمئن می تواند به حساب بانکی کاربران دسترسی پیدا کنند. نصب یک آنتی ویروس مطمئن و اسکن گوشی به صورت دوره ای هم می تواند مانع ویروسی شدن گوشی مورد نظر شود.
رایج ترین مسیری که گوشی های هوشمند ویروسی می شوند، دانلود برنامه های شخص ثالث از وب سایت های مختلف و مخصوصاً غیر رسمی است. با این حال این تنها راه نیست. برخی مواقع با باز کردن یک لینک از ایمیل خود و یا با بازدید از سایت های حاوی بدافزار ممکن گوشی شما ویروسی شود.
در گوشی و یا تبلت های اندروید، برای محافظت از برنامه های و سیستم عامل بهتر است یک آنتی ویروس معتبر روی دستگاه خود نصب کنید. امنیت سیستم عامل اندروید در برابر محافظت برنامه ها در برابر ویروس مثل iOS نیست به خاطر همین است که برنامه های شخص ثالث مورد نیاز خود می توانید از هر منبع غیر رسمی نصب کنید.
دیدگاه شما